[:nl]Szczecin, Polen

2006

Aan een drukke straat aan de rand van het oude centrum van de Poolse havenstad Szczecin staat een nieuw woongebouw met zijn bolle gevel naar het verkeer toegewend. Het is een gebied waar al meerdere appartementencomplexen zijn gerealiseerd in de afgelopen jaren. In het historische centrum zelf – waar men pogingen doet de negentiende-eeuwse woonkazernes uit de Duitse romantiek te renoveren – is het ontwikkelen van nieuwe betaalbare woningen vaak nog te riskant. De driehoek waarop dit gebouw verrees was altijd al leeg en in gebruik genomen door buurtjongeren en wildparkeerders. En mensen die honden uitlaten uiteraard.
Polen houden van besloten plekken, zeker rondom hun woning. Om beschutting te vinden tegenover het drukke verkeer en het daarmee gepaard gaande lawaai, besloten we om als belangrijkste uitgangspunt voor het complex een hoge gebogen wand te maken. Door zijn vorm markeert deze bovendien op prominente wijze de plek en de driehoekige stedebouwkundige vorm ervan. Door het blok lopen twee toegangspaden, die de ontsluiting van het forse aantal woningen vergemakkelijkt en ook het binnenterrein op meerder wijzen toegankelijk maakt en opent naar buiten. Naar binnen toe loopt de grond enigszins hellend: een mooie manier om parkeren aan de binnenkant van de muur vrijwel uit het zicht weg te kunnen werken. Door een zorgvuldige inplanting van het gebouw konden enkele grote bomen op het binnenterrein gehandhaafd worden.
Aan de Zakopianska straat kwam zodoende ruimte vrij voor balkons, terwijl hiertoe ook op het binnenterrein volop ruimte werd gemaakt. Op die manier ontstaan een intiem binnenmilieu zonder benauwdheid en zonder al te opheffing van privacy door op elkaar uitziende balkons. Door het gehele volume op een korte plint te plaatsen, is aansluiting op het speelterrein van enige distantie voorzien. Het binnenterrein zelf is een kleine oase van rust geworden waarop kleinschalig parkeren en spelende kinderen prima samengaan.
De plint maakt in de zijgevels het parkeren rondom minder hinderlijk.
In de hoogte sluit het blok goed aan op de omringende bebouwing langs de straat. Wat materialisering betreft moest de gebogen muur een nadrukkelijk ambachtelijk stenen element worden. De overige gevels konden een wat meer hedendaags uiterlijk krijgen met lichtgekleurd stucwerk, houten panelen en slanke stalen hekwerken bij de balkons. De dominantie van de stenen muur wordt versterkt door de kleine vierkante en staande openingen, waardoor ook de kromming nog beter tot zijn recht komt. Aan beide zijden steekt de stenen wand enigszins voor het overige volume langs, zodat ze beter ‘los’ komt.
Al met een al een eenvoudig maar eigenwijs blok, dat zich vrijwel helemaal ‘vanzelf’ liet ontstaan uit de stedelijke context zoals die zich hier manifesteert.

ontwerp: 2005

realisatie: 2006

team: Maciek Zombirt, team Portal, Johan de Koning[:]