Warschau
Polen
2004-2008
Een oude fabriek in het centrum van Warschau, Polen, moet worden omgebouwd tot een onderdeel van de Universiteit. De economische en toeristische faculteit wil het bestaande skelet behouden en slechts de buitenkant vernieuwen. Wat je noemt, een face-lift.
Om goed beslagen ten ijs te komen is een studie verricht naar verschillende manieren van gezichtsverandering. Het daarbij gekozen middel is de foto; het beeld. Zo is een door de computer gegenereerd beeld van kunstenaar Micha Klein bekeken, een serie foto’s van getatoeëerde gezichten, een foto uit de serie oude (Birma-spoorweg) dwangarbeiders-portretten van fotograaf Jan Banning, waarbij de kijker wordt uitgedaagd zich een beeld te vormen van de mannen-gezichten toen ze bijna zestig jaar geleden werkten aan die spoorbaan en tenslotte een zeven-delige serie portretten van Rieneke Dijkstra.
Juist die laatste serie werkte inspirerend omdat zij een gelaatsverandering in beeld brengt die vooral tot stand lijkt te komen door de gewijzigde omstandigheden i.p.v. de uiterlijke kenmerken van het (jongens)gezicht zelf.
Dat leek het best te passen bij de verandering van onze gebouwgevel, omdat die qua structuur ongewijzigd blijft. Alleen de bekleding kon, vanwege de geringe beschikbare financiën, vernieuwd worden. En de invloed van de nieuwe functie van het gebouw zou uiteraard zichtbaar worden aan de buitenzijde. Dit dan aangevuld met een complete metamorfose van de omringende stad, die – over een vrij lange periode – langzamerhand een nieuwe genius loci tot stand brengt.
Het strippen van de gevel is ondertussen voltooid. Het aanbrengen van de nieuwe bekleding start binnenkort. Zowel de voorzijde als de achterzijde van het gebouw worden aangepakt. Er is een nieuwe indeling in de plattegronden getekend en er zijn een aantal grote erkers bedacht, die extra licht naar binnen brengen in de ruimten daarachter, die specifieke functies (als vergaderruimte) herbergt. Zij zijn als het ware de ogen van het portret.
Vooral de ingang krijgt veel aandacht. Hier wordt duidelijk welke verandering het gebouw heeft ondergaan. Om enkele vitale onderdelen op de (verhoogde) begane grond te ontzien is besloten de ontvangst op het kelderniveau te situeren. Dat betekent dat er vanaf de straat een hellingbaan naar beneden gemaakt moest worden. Deze verhoogd uiteraard de attentiewaarde van de entree. Een grote luifel benadrukt dat nog eens.
Binnenin werd ruimte gecreëerd voor een nieuwe lift-combinatie die alle verdiepingen verbindt en de zeer toegenomen mobiliteit voor de studenten accommodeert. Bovenop het dak komt een Averdiepte@ open ruimte als dakterras, waarop ook de lift uitkomt.
Voor de transformatie van het gehele complex is een totaalconcept ontwikkelt. Eveneens op basis van de gezichtswijzigingen. De uitvoer ervan zal een aantal jaren vergen.
projektarchitekt: Johan de Koning i.s.m. Portal, Szczecin-Warschau, Maciecj Zombirt en Arek Rucki
projektteam: Mark Boschman en Johan de Koning i.s.m. Portal, Szczecin-Warschau
ontwerp: 2004-2005
uitvoering: 2005